Krew to płynna tkanka naszego organizmu, która odgrywa bardzo duże znaczenie w funkcjonowaniu organizmu człowieka. Dzieli się ona na cztery składniki, które pełnią poszczególne role:
-Krwinki czerwone (erytrocyty) odpowiadają za transport tlenu z płuc do komórek organizmu a następnie powraca on jako dwutlenek węgla. Kolor czerwony nadaje krwinkom hemoglobina.
-Krwinki białe (leukocyty) odpowiadają za odporność organizmu.
-Płytki krwi (trombocyty) są najmniejszą komórką krwi i odpowiadają za jej krzepnięcie.
-Osocze (plazma) to płynny składnik krwi (będący połączeniem wody, białka, kwasów tłuszczowych, witamin oraz soli mineralnych), którego zadaniem jest utrzymanie stałości środowiska wewnętrznego oraz chronić organizm przed inwazją drobnoustrojów. Osocze to 55% całej objętości krwi.
Pomimo ogromnego postępu w medycynie nie udało się jeszcze odkryć sztucznej substancji która byłaby w stanie zastąpić krew. Krew dzięki swej unikalności przede wszystkim transportuje tlen i usuwa dwutlenek węgla, rozprowadza składniki odżywcze, reguluje temperaturę ciała oraz broni organizm przed infekcjami.
W 1901 roku austriacki lekarz Karl Landsteiner dokonał odkrycia, które zapoczątkowało świadomość posiadania dwóch odmiennych antygenów na krwinkach czerwonych. Następnie Ludwik Hirszfeld oraz Emil von Dungern wprowadzili oznaczenia grupy krwi takie jak A,B, AB i 0.
Oprócz tego układu głównego, do grupy krwi wspomina się również o układzie Rh, który dzieli się na plusowy oraz minusowy. O tym jaki to jest układ Rh decyduje obecność antygenu D. Gdy jest obecny we krwi, taką grupę określa się Rh+, lecz gdy go nie ma to w tym wypadku mamy Rh-. Wiedza o czynniku Rh jest nam niezbędna przy przytaczaniu krwi, przeszczepie narządów oraz w czasie ciąży ze względu na ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego.
Czym jest konflikt serologiczny?
Konflikt serologiczny występuje w przypadku gdy matka dziecka ma grupę krwi Rh- natomiast ojciec dziecka Rh+. W tej sytuacji po zetknięciu się krwi matki z krwią dziecka (jeżeli dziecko ma Rh+ po ojcu) w organizmie kobiety wytwarzają się przeciwciała groźne dla rozwijającego się płodu. Gdy wiadomo, że może wystąpić konflikt serologiczny matce podaje się profilaktycznie immunoglobulinę.
Jakie są grupy krwi ?
ARh+ najpopularniejsza krew, gdyż ma ją aż 32% osób w Polsce
0Rh+ niewiele mniej bo aż 31%
BRh+ ma 15% osób
ABRh+ ma zaledwie 7 % osób w Polsce
0Rh- tylko 6%
ARh- również tylko 6%
BRh- 2%
ABRh- 1%
Z tym, że grupa krwi 0Rh- jest najbardziej pożądaną grupą ze względu na to, że może być przetoczona każdej osobie.
Gdzie można oddać krew?
W Polsce pobór krwi jest dozwolony w odpowiednich placówkach, które znajdują się praktycznie w każdym mieście. Do tego jest możliwość oddania krwi w tzw. krwiobusach, które są często dostępne na różnego rodzaju imprezach bądź pod placówkami szkół średnich i wyższych. Warunkiem jest by mieć ukończone 18 lat. Kobieta może oddać krew do 4 razy w ciągu rok a mężczyzna do 6 razy.
Honorowemu Dawcy Krwi przysługują przywileje i ulgi takie jak zwolnienie z pracy bądź zajęć lekcyjnych w dniu, w którym została oddana krew. Oprócz tego Dawcy Krwi przysługuje posiłek regeneracyjny o wartości kalorycznej 4500 kcal.
Kobieta może oddać krew do 4 razy w ciągu rok a mężczyzna do 6 razu w ciągu roku.
Choroby krwi
Gdy krew jest zdrowa, nasz organizm funkcjonuje prawidłowo. Jednak zdarza się że krew choruje. Jakie są najczęstsze choroby:
Anemia (niedokrwistość)- we krwi jest za mało erytrocytów lub hemoglobiny. Objawami anemii są zawroty głowy, omdlenia, senność, bladość skóry oraz błon śluzowych.
Nadkrwistość (czerwienica)- nadmierna produkcja krwinek czerwonych objawia się czerwono lub czerwonosine zabarwienie skóry twarzy, przekrwienie jamy ustnej i spojówek.
Białaczka (leukemia)- komórki macierzyste szpiku zaczynają produkować ogromne ilości leukocytów a rosnąca ich liczba wypiera inne komórki krwi, w tym erytrocyty. Często pojawia się też anemia.
Hemofilia (skaza krwotoczna)- pojawiają się zaburzenia krzepnięcia, bez przyczyny pojawiają się krwawienia w mięśniach i stawach a czasami dochodzi do krwotoku. Chorują tylko mężczyźni.
